EIA กับ EHIA คือ อะไร ต่างกันอย่างไร แล้วทำไมต้องมี EIA (Environmental Impact Assessment) คือ “รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม” จากโครงการต่าง ๆ ของรัฐและเอกชน เช่น เขื่อน โรงไฟฟ้า ถนน สนามบิน ที่อยู่อาศัย โรงงานอุตสาหกรรม ฯลฯ ทั้งด้านบวกและลบ เพื่อเตรียมควบคุม
Author: นายเรียนรู้
“ช่องสาริกา โมเดล” นับเป็นแนวคิดในการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนของเครือเบทาโกร ที่ได้นำแนวคิดในด้าน Productivity Management เข้าไปช่วยเหลือชาวบ้านใน ต.ช่องสาริกา อ.พัฒนานิคม จ.ลพบุรี โดยล่าสุดได้ตีพิมพ์ลงในนิตยสาร Productivity World ของ สถาบันเพิ่มผลผลิตแห่งชาติ ฉบับที่ 119 (พฤศจิกายน-ธันวาคม 2558) ด้วยวิสัยทัศน์ของผู้บริหารที่จบปริญญาโทด้านเศรษฐศาสตร์อย่างคุณวนัส แต้ไพสิฐพงษ์ ทำให้มองว่าการทำ CSR แบบเดิม ๆ
ข่าวคราวความเคลื่อนไหวที่เป็นประเด็นใหญ่อีกประเด็นหนึ่งเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา คือ การออกมารวมตัวคัดค้าน “ร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ความปลอดภัยทางชีวภาพ พ.ศ. …” เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2558 ที่ผ่านมา โดยข้อเท็จจริงแล้วในเรื่องสิทธิการรับรู้เรื่อง GMOs ของผู้บริโภคในประเทศไทยฉลาก มีมานานตั้งแต่ พ.ศ. 2545 ครอบคลุมอาหาร ผลิตภัณฑ์อาหารที่มี GMOs เพียง 2 ชนิด คือ ถั่วเหลืองและข้าวโพด ใน
ในปัจจุบันหลายธุรกิจมีการนำระบบคอนแทรคฟาร์มมิ่ง (contract farming) มาใช้ในการจัดการบริหารความแน่นอนของแหล่งวัตถุดิบของบริษัท โดยมองว่าวัตถุดิบเป็นแหล่งต้นน้ำที่จะเข้าสู่กระบวนการผลิต หากเกิดการขาดแคลน ไม่มีคุณภาพ และจำนวนไม่แน่นอน จะส่งผลกระทบต่อกระบวนการผลิตในขั้นต่อไป จะว่าไปแล้ว คอนแทรคฟาร์มมิ่ง ถือว่าไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับประเทศไทย เพราะมีหลายบริษัทที่ใช้ระบบนี้ในการทำธุรกิจแล้วประสบความสำเร็จ เช่น บริษัทในเครือเจริญโภคภัณฑ์ (ซีพี) หรือเครือเบทาโกร ที่ทำระบบคอนแทรคฟาร์มมิ่งโดยเฉพาะการเลี้ยงสัตว์ ซึ่งมีมานานกว่า 30 ปี ก็ประสบความสำเร็จดีทั้งบริษัทและเกษตรกร ข้อดีของการทำคอนแทรคฟาร์มมิ่ง 1. เกษตรกรมีผลผลิตขายแน่นอน
ข่าวอื้อฉาว ในวงการยานยนต์ของโลก เมื่อช่วงปลายเดือนกันยายน 2558 ที่ผ่านมา ที่ปรากฏเป็นข่าวว่าค่ายรถยนต์ชื่อดังจากเยอรมนี ถูกจับได้ว่ามีการติดตั้งซอฟต์แวร์เพื่อโกงผลการทดสอบการปล่อยมลภาวะ โดยซอฟต์แวร์ที่ติดตั้งในรถยนต์ดังกล่าวจะสามารถตรวจจับได้ว่ารถยนต์ไม่ได้อยู่ในสภาพการขับขี่ปกติ ก็จะทำการเปิดระบบการควบคุมการปล่อยมลพิษอย่างเต็มที่ เพื่อให้รถยนต์ที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบค่ามลพิษของเจ้าหน้าที่ สามารถตรวจวัดได้ค่าสอดคล้องกับมาตรฐานการปล่อยค่ามลพิษตามที่กฎหมายกำหนด แต่เมื่ออยู่ในสภาพการขับขี่ปกติ ระบบการควบคุมการปล่อยมลพิษก็จะไม่ทำงาน เพื่อให้เครื่องยนต์มีสมรรถนะในการขับขี่อย่างสูงสุด เพราะหากระบบการควบคุมการปล่อยมลพิษทำงานก็จะส่งผลต่อสมรรถนะการทำงานของเครื่องยนต์ จะเห็นว่าการดูแลสิ่งแวดล้อม ไม่ได้จำกัดความรับผิดชอบอยู่ที่โรงงานอุตสาหกรรมเท่านั้น บริษัทใด หรือบุคคลใดก็ตามที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม ไม่ว่าจะเป็นประเด็น การป้องกันมลพิษ (Prevention of pollution) การใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
“ดูแลพนักงานเสมือนหนึ่ง คนในครอบครัวเดียวกัน” หนึ่งในข้อความที่เห็นติดอยู่ที่โรงงาน ตอนเข้าไปทำงานที่โรงงานเยื่อกระดาษสยาม เครือซิเมนต์ไทย ช่างเป็นถ้อยความที่สร้างความอบอุ่นใจเป็นอย่างมาก และตอนทำงานอยู่ที่เครือซิเมนต์ไทยก็ได้รับการปฏิบัติเป็นอย่างดีทั้งในเรื่อง Safety ในการทำงาน และที่สำคัญอย่างยิ่ง ก็คือ การได้รับการฝึกอบรมและพัฒนาความรู้ความสามารถในด้านต่าง ๆ ตลอดเวลา ในทัศนคติส่วนตัวนั้นในเรื่องการทำ CSR ในประเด็นการปฏิบัติด้านแรงงาน (Labour Practice) ผู้บริหารเป็นบุคคลที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง “การปฏิบัติต่อพนักงานอย่างเป็นธรรมจะเกิดขึ้นมิได้เลย หากผู้บริหารองค์กรมองเพียงว่า…พนักงาน เป็น ทรัพยากรมนุษย์ (Human Resource)
เมื่อต้นปีที่ผ่านมาสำนักข่าวชื่อดัง เอพี และ นิวยอร์ก ไทมส์ ได้สืบเสาะและเผยแพร่เรื่องราวการใช้แรงงานอย่างไม่เป็นธรรมในอุตสาหกรรมประมง ซึ่งกลายเป็นข่าวใหญ่ไปทั่วประเทศไทยและทั่วโลก โดยอุตสาหกรรมที่มีความเชื่อมโยงกับตัวแทนจัดจำหน่ายดังที่ข่าวรายงาน คือ ไทยยูเนี่ยน สภาพความเป็นอยู่ตามรายงานที่ว่าในแต่ละวันจะมีอาหารบนเรือใน 1 มื้อ ประกอบด้วยข้าวหนึ่งชาม ผสมกับปลาหมึกต้ม หรือปลาที่ถูกโยนทิ้งอื่นๆ ให้ดื่มน้ำที่ไม่สะอาด และในห้องครัวหรือที่ต่างๆ ก็เต็มไปด้วยแมลงสาบ ห้องน้ำก็เป็นเพียงไม้กระดานที่เคลื่อนออกได้ ยามค่ำคืนสัตว์และแมลงก็มาตอมกินชามข้าวที่ไม่ได้ล้างของลูกเรือ ถูกบังคับให้ทำงานกะละ 20-22 ชั่วโมงต่อวันโดยไม่มีวันหยุดพัก เกิดคำถามที่ว่ามีการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมต่อแรงงานหรือไม่ ?
เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2558 ทางองค์การสหประชาชาติ (UNESCO) ได้ประกาศยกย่อง “ศาสตราจารย์ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์” อดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย และอดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้เป็นบุคคลสำคัญของโลก อาจารย์ป๋วย เป็นบุคคลที่ได้รับการยกย่องเป็นอย่างมาก ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ความรู้ความสามารถ ความรักสิทธิเสรีภาพ ความยุติธรรม และความมีสัจจะ ซึ่งเห็นได้จากหลังจากเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ที่กระแสสังคมในช่วงเวลานั้นมีความนิยมในตัวอาจารย์ป๋วยเป็นอย่างมาก
ในการทำ CSR หากจะจำแนกประเภทแล้ว จะสามารถแบ่งได้ 3 ประเภทหลัก ๆ คือ “CSR in process” หมายถึง กิจกรรมเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและสิ่งแวดล้อมขององค์กร เช่น การดูแลสวัสดิการพนักงาน, การผลิตที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม, ความรับผิดชอบต่อลูกค้า “CSR after process” หมายถึง กิจกรรมเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสังคม และสิ่งแวดล้อมที่ไม่เกี่ยวกับการดำเนินงานขององค์กรโดยตรง เช่น การปลูกป่า, การบริจาคทุนการศึกษา, การรณรงค์สร้างจิตสำนึก, การช่วยเหลือผู้ประสบภัย “CSR as process” หมายถึง องค์กรที่จัดตั้งขึ้นเพื่อช่วยเหลือสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยไม่มุ่งหวังผลกำไร เช่น
การกำกับดูแลองค์กร (Organiztional governance) ไม่เพียงแต่เน้นในเรื่องการบริหารจัดการองค์กรด้วยความโปร่งใสและตรวจสอบได้เท่านั้น ตัวอย่างของบริษัท ENRON ถือเป็นกรณีศึกษาในเรื่องการขาดความโปร่งใสและตรวจสอบได้ในการทำธุรกิจเป็นอย่างดี โดยบริษัท ENRON มีการทำทุจริตปลอมแปลงตัวเลขทางการเงิน ปกปิดรายจ่าย เพื่อให้งบการเงินของบริษัทดูดีมีกำไรเป็นที่สนใจของนักลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งมีบริษัทผู้ตรวจสอบบัญชี Arthur Anderson ร่วมกระทำการทุจริตด้วย ท้ายที่สุดต้องถูกฟ้องร้องล้มละลาย และสูญเสียความน่าเชื่อถือ หรืออย่างกรณีล่าสุดที่ผู้บริหาร CP ALL ถูก ก.ล.ต.ปรับ ในการใช้ข้อมูลอินไซด์เดอร์ซื้อหุ้น